LİSANS ZORUNLULUĞU

Veteriner hekimlikte kullanılan tüm radyoloji cihazları, “Radyasyon Tesislerine ve Radyasyon Uygulamalarına İlişkin Yetkilendirmeler Yönetmeliği” doğrultusunda Nükleer Düzenleme Kurumu (NDK) tarafından verilecek kullanma ve bulundurma lisansı kapsamındadır. NDK tarafından verilen lisanslar 5 yıl geçerlidir ve lisans süresinin bitiminden önceki 6 ay içerisinde, NDK tarafından lisans yenileme için istenilen bilgi ve belgeler ile birlikte NDK’ya başvuruda bulunur. Lisans süresinin bitiminden önce yenilenme başvurusu yapılmayan lisanslar, lisans süresinin bitiminde kendiliğinden sona erer.

Çekime dahil olan kişiler, saçılan radyasyona maruz kalmalarını en aza indirmek için birincil ışından ve maruz kalacak hayvandan mümkün olduğunca uzakta olmalıdır; kişinin vücudunun hiçbir kısmı birincil ışında olmamalıdır. 

RADYASYON KORUYUCU DONANIMLAR

Mobil cihazlarda çekim esnasında hayvanın sabitlenemediği, uyuşturulamadığı vb özel durumlarda hayvanı tutmak zorunda olan hayvan sahibinin/yardımcı sağlık hizmetleri personelinin radyasyondan korunmasını sağlayacak kurşun önlük, tiroid koruyucu, kurşun eldiven ve kurşun gözlük dahil olmak üzere koruyucu donanımları kullanmalıdır.

X ışını ekipmanı 100 kV'a kadar çalışıyorsa en az 0,25 mm kurşuna ve X ışını ekipmanı 100 kV üzerinde çalışıyorsa en az 0,35 mm kurşuna eşdeğer olmalıdır. Girişimsel radyoloji personelinin, yüksek düzeyde saçılan radyasyon nedeniyle en az 0,5 mm kurşun eşdeğeri koruyucu donanım kullanması gerekir. (Önlük, tiroit, eldiven, gözlük…) 

Lisans sahibi ve radyasyondan korunma sorumlusu işin niteliğine uygun olan kişisel koruyucu donanımları belirleyerek yeterli sayıda temin etmek ve radyasyonla çalışanların kişisel koruyucu donanımları uygun şekilde kullanmaları için her türlü önlemi almakla yükümlüdür.

PERİYODİK RADYASYON ALAN ÖLÇÜMLERİ ZORUNLUDUR !

Radyasyon ölçümleri ile zırhlama yeterliliği kontrol edilmeli ve radyasyon görevlilerinin çalışma koşulları değerlendirilmelidir. Yapılan ölçümlerin zamanı, ölçümün amacı, ölçümde kullanılan cihaz, ölçüm alınan yerler ve yapılan değerlendirmeyi belirten bir çizelge oluşturulmalı ve yapılan ölçümler kayıt altına alınmalıdır.

Yapılan değerlendirmeye göre, yılda 6 mSv’den fazla etkin doz veya göz merceği için 15 mSv, cilt, el ve ayak için 150 mSv’den fazla eşdeğer doz alma olasılığı olan kişilerin çalışma koşulları çalışma koşulu A olarak sınıflandırılmalıdır. Potansiyel ışınlanma durumları dahil olmak üzere yılda 6 mSv’in üzerinde etkin doz alma olasılığı olmayan ancak halk için verilen yıllık 1 mSv’in üzerinde doz alma olasılığı olan kişiler için ise çalışma Koşulu B olarak belirlenebilir.

Mobil cihazlarda zırhlama gerekmemektedir. Ancak cihazın sabit bir odada kullanılması durumunda zırhlama yapılmalıdır.

Referans

• Radyasyon Tesislerine ve Radyasyon Uygulamalarına İlişkin Yetkilendirmeler Yönetmeliği / Madde 26

• Radyasyon Güvenliği Yönetmeliği / Madde 16

• İyonlaştırıcı Radyasyon ve Radyonüklit Kullanılarak Sunulan Sağlık Hizmetlerine Dair Yönetmelik / Madde 6

• Radyasyon Alanlarının İzlenmesine İlişkin Kılavuz (RSGD-KLV 019(Rev.1)

• Sağlık Bakanlığı Sağlıkta Kalite Standartları Hastane Sürüm 6.1. / (SRG01 , SRG02.03)

(1) IAEA SAFETY REPORTS SERIES No. 104 Radiation Protection and Safety in Veterinary Medicine

(2) HERCA Guidelines on radiation protection education and training of veterinary professionals

(3) NDK Kılavuz RSGD KLV-014